مديركل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به برنامه‌هاي در دست انجام براي افزايش مراقبت از مادران باردار در كشور گفت: هر مادر باردار يك متولي سلامت در دوران بارداري و تا 60 روز پس از زايمان خواهد داشت و تمام اين مراقبت‌ها برعهده ماما خواهد بود.
دكتر محمداسماعيل مطلق با اشاره به اقدامات انجام شده در جهت كاهش مرگ و مير مادران باردار در كشور، گفت: به دنبال انجام اين مراقبت‌ها، اخيرا ميزان مرگ و مير مادران باردار در كشور به 21 در صد هزار تولد زنده كاهش يافته است و سازمان جهاني بهداشت نيز اين مبحث را تاييد كرده است.

وي به برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده براي افزايش مراقبت‌ها از مادران باردار و بازديد از مراكز مختلف اشاره كرد و ادامه داد: در اين زمينه تاكيد ويژه‌اي روي آموزش‌هاي قبل و پس از ازدواج داريم.

مطلق به طرح مراقبت از مادران باردار و برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده در اين زمينه اشاره كرد و گفت: اين طرح در دو استان البرز و خوزستان به اجراي آزمايشي گذاشته شده است. بر اساس اين طرح تمام اطلاعات مادر مربوطه تحت نظر يك ماما قرار مي‌گيرد و مراقبت‌هاي مربوطه براي وي انجام مي‌شود.

مدير كل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت افزود: در اين طرح اگر مادر بارداري در گروه افراد پرخطر باشد، مراقبت‌هاي لازم براي وي انجام مي‌شود و نوع بيمارستان نيز براي زايمان وي مشخص مي‌شود. در صورت موفقيت اين طرح در دو استان مذكور در سال 92 و با اجراي برنامه پزشك خانواده به سراسر كشور گسترش مي‌يابد. 

در این گزارش عکس هایی از یکتا ناصر، بابک حمیدیان، حامد بهداد و ... می بینید.

یکتا ناصر

بابک حمیدیان

مهتاب کرامتی

ساره بیات

شهرزاد کمال زاده

بهرام عظیمی

حامد بهداد

سؤال اصلی بسیاری از خانم های باردار این است که آیا می توان در دوران حاملگی برای پیشگیری از لک حاملگی کرم های ضدلک را خرید و استفاده کرد؟
درمان ملاسما به طور معمول توسط کرم های ضدلک و برطرف کردن عوامل ایجادکننده آن مانند اختلالات تیرویید و عدم مصرف قرص های ضدبارداری و نیز استفاده از ضدآفتاب های مناسب در طول روز و همچنین کرم های مختلف است که اهم این ترکیبات شامل هیدروکینون، کرم ترتینوئین، حتی مخلوط با استروییدها و نیز آزالئیک اسید و رزورسنیول، پیل های شیمیایی مختلف و در موارد استثنائی لیزر هستند که طبق دستور پزشک با توجه به نوع ضایعه و شدت ضایعه تجویز می شود. در زمان بارداری افزایش رنگدانه های پوست در ۹۰ درصد خانم های باردار به خصوص در افراد با پوست تیره دیده می شود و خال ها و ضایعات کک و مک نیز تیره تر می شوند. در همین زمان اطراف نوک پستان ها و نواحی تناسلی و نیز اسکارهای جدید تیره تر می شوند و حتی خط موجود در وسط شکم از بالا به پایین تیره تر می شود. این تیرگی در نواحی زیربغل خانم های باردار و نیز در ناحیه کشاله ران ها هم مشاهده می شود.

ملاسما در خانم های باردار در ۷۰ درصد موارد مشاهده می شود که به صورت لکه های پررنگ نامنظم هستند. تعدادی از ملاسماها در بارداری که به آن ماسک بارداری نیز گفته می شود بعد از زایمان به مرور برطرف می شوند و خودبه خود بهبود می یابند. بنابراین در زمان بارداری لازم است حتی الامکان از ضدآفتاب ها به خصوص انواع فیزیکال برای جلوگیری از تابش نور آفتاب در طول روز استفاده شود و درمان ضایعات ملاسمایی را به بعد از زایمان و در صورت عدم بهبودی خودبه خود ضایعات محول کرد.

ملاسما یک ضایعه افزایش رنگدانه ای پوست است که در نواحی در معرض نور در صورت بروز می کند. اگرچه ممکن است در نواحی دیگری مانند سمت های خارجی ساعدها یا قسمت وسط قفسه سینه نیز مشاهده شود. اگرچه علت بروز این لکه های پررنگ کاملا مشخص نیست ولی عوامل متعددی را در بروز آن دخیل می دانند که عوامل ژنتیکی و هورمونی همراه اشعه ماورای بنفش از مهم ترین آنها هستند. قرص های جلوگیری از بارداری با دارابودن استروژن و احتمالا پروژسترون، اختلالات تخمدان ها و نیز بیماری های خودایمنی تیرویید، بعضی از لوازم آرایشی، تغذیه، داروهای حساس کننده به جذب اشعه خورشید و داروهای ضدصرع نیز از سایر علل بروز ملاسما هستند.

ملاسما به صورت نادر قبل از بلوغ تظاهر می کند و شیوع آن به خصوص در خانم ها در سنین باروری است. از نظر علایم کلینیکی شامل لکه های پررنگ قهوه ای کمرنگ تا پررنگ و متمایل به خاکستری در صورت است که به طور عمده به ۳ دسته قسمت مرکزی صورت، گونه ها و فک از نظر محل قرار گرفتن تقسیم می شوند و از نظر عمق ضایعه و افزایش ملانین (رنگدانه پوستی) در لایه های مختلف پوست نیز به ۴ دسته: اپیدرمال (سطحی)، درمال (عمقی)، اپیدرمال و درمال (سطحی و عمقی) و بینابینی تقسیم می شوند.

دکتر محمدجواد ناظمی
متخصص پوست و مو
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

یک متخصص زنان و زایمان، گفت: استرس روحی شدید می‌تواند باعث سقط جنین شود.

دکتر طاهره افتخار با اشاره به اینکه 15 درصد از بارداری‌های شناخته شده به سقط جنین منتهی می‌شوند، افزود: در خلال حاملگی، سه ماهه اول، دوم و سوم هر کدام خصوصیات مهم و خاص خود را دارد و هر مرحله دارای عوامل خاص برای مادر و جنین است که می تواند تهدید کننده سلامت هر دو باشد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه خونریزی یا درد شکمی مهم ترین علامت در سقط جنین محسوب می‌شود، اظهارکرد: یکی دیگر از عوامل موثر در سقط جنین بیماری‌های مزمن مانند دیابت کنترل نشده، اختلالات وراثتی در انعقاد خون، نقص‌های خود ایمنی مشخص (مانند سندروم آنتی فسفولیپید یا لوپوس)، داشتن ناهنجاری‌های مشخص رحمی یا گردن رحم ضعیف، سرخجه و بیماری‌های عفونی است.

وی ادامه داد: بیشتر سقط‌ هایی که در سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهد، به دلیل ناهنجاری‌های کروموزومی در جنین است، زمانی که سلول تخم تشکیل و تقسیم می‌شود، ممکن است اختلالاتی در تعداد یا در ساختمان کروموزوم به وجود آید که در این صورت حاملگی طبیعی نیست و بهتر این است که جنین در چنین وضعی سقط شود و ربطی هم به ژنتیک والدین ندارد.

این متخصص زنان با تاکید بر اینکه استرس روحی شدید می تواند باعث سقط جنین شود، گفت: مادرانی که برای بار اول سقط جنین داشته‌اند، زمانی که برای بار دوم باردار می‌شوند معمولا استرس شدید از سقط دوباره دارند درحالی که همین استرس عامل مهمی برای سقط جنین محسوب می‌شود. افتخار با اشاره به اینکه پزشک برای حصول اطمینان از سقط جنین، سونوگرافی برای مادر تجویز می‌کند، اظهار کرد: اگر جنین کاملاً از رحم مادر خارج شده باشد و یا جنین قلب نداشته باشد، نیاز به کورتاژ دارد؛ اما اگر زنی دوبار پشت سر هم سابقه سقط داشته باشد، باید از نظر ژنتیکی و خونی مورد بررسی قرار گیرد، چرا که این آزمایش‌ها علل دقیق سقط های او را مشخص می‌کند.

وی تاکید کرد: اگر RH خون زوجین منفی است، باید دو تا سه روز بعد از سقط جنین نسبت به تزریق گلبولین RH اقدام کرد، چرا که در غیر این صورت امکان حاملگی مجدد وجود ندارد.

افتخار با بیان این مطلب که 3 تا 6 ماه پس از سقط، بهترین زمان برای حاملگی مجدد است، افزود: مدتی طول می‌کشد تا رحم خود را بازسازی کند و پوشش دیواره آن، قوی و سالم شود. اگر فرد از شرایط روحی و جسمی خوبی برخوردار باشد، می تواند پس از گذشت دو یا سه قاعدگی از سقط، اقدام به بارداری کند.